Aita Barandiaran: euskal antropologo eta etnologo ospetsua

Aita Barandiaran:    euskal antropologo eta etnologo ospetsua

2011-01-12

Mugi zaitez zure adinaren arabera

Ariketarik ez egiteak gaixotzeko arriskua handitzen duen arren, biztanleen % 60 baino gehiago sedentarioak dira. Estatistika latz hori hausteko gomendioak dauzkazu gaurkoan.
           

                        
Gure artean herritarren % 12k soilik egiten dute ariketa fisikoa modu erregular eta egokian. Horrez gain, eta Familia eta Komunitate Medikuntzako Espainiako Elkartearen (SEMFYC) estatistikei begiratu bat ematearekin, ikusten da emakumeak, oro har, gizonezkoak baino sedentarioagoak direla. Nola dira posible gaur egun horrelako datu kaskarrak? Batez ere kontuan hartuz frogatuta dagoela jarduera fisikoak hipertentsioa, osteoporosia edo diabetesa moduko gaitzak prebenitzen laguntzen duela, minbizi mota jakin batzuk izateko arriskua murrizteaz gain. Aditu guztien ustez, heziketa kontua da.

Jendeak ezagutzen ditu, komunikabideetan sarritan entzun dituelako, sedentarismoaren ondorio txarrak, baina nolabaiteko ariketa fisikoa egiteko premiaz jabetuta daudenak egunetik egunera gehiago diren arren, biztanleria orokorraren joera aldarazteko jarreratik nahiko urrun dago oraindik ere. Arazoa, beste puntu batzuetan gertatzen den bezala, osasunerako heziketaren gabezian dago; gure inguruko beste herrialde batzuetan ariketa fisikoaren kontu hau eguneroko ohitura eta kulturaren barruan aski errotua dago. Ez da harritzekoa, bada, Europako Batasuneko bizimodurik sedentarioena gurean gertatzea.

Osasunaren Munduko Erakundearen arabera, pertsona bat sedentariotzat jotzen da egunero 30 minutuz jarraian jarduera fisiko moderatua egiten ez badu, eta, zoritxarrez, mundu osoan biztanleen % 60 inguru sartzen dira alferren multzo horretan. Gaur egun hainbeste dira ariketa-faltak larriagotzen dituen gaitzak, ezen Ameriketako Estatu Batuetan espezialista batzuek heriotza sedentarioaren kontzeptua proposatu baitute, eta bertan jarduera fisikorik ez egitearekin lotutako 35 gaixotasun sartzen dira: infartua, tentsio arterial altua, diabetesa eta artritisa, nagusienak bakarrik aipatzearren.

Eta egoera horri erremedioa jartzea ez da hain zaila. Kontuan hainbat faktore hartu behar diren arren, helburua ez da goizetik gauera gutako gehienak kirolari edo atleta profesional bihurtzea, sarritan egunero jarduerak lagun baitezake gure gorputzarentzat hain osasungarria den gutxieneko esfortzu hori egiten. Batzuetan ez da beharrezkoa gimnasio batera joatea, ibiltzea, eskailerak igotzea eta jaistea eta antzekoak aski izan daitezkeelako. Garrantzitsuena norberak daukan astiari edo denbora libreari ahalik eta probetxurik gehien ateratzea da, ariketa fisiko egokiarekin, noski. Baina egunero ordu erdiko paseoa baino zertxobait gehiago egin nahi baduzu, aditu bati kontsultatzea da onena, kirol-medikuren bati, edo jarduera fisikoan espezializatua dagoen teknikariren bati.

Garrantzi handikoa da ariketa fisikoa egiten hasi nahi duen pertsonak lehendik ere gaixotasunen bat ba ote duen baztertzea. Izan ere, erabateko oztopoa edo debekua izan ez arren, jarduera fisikoaren parametroak zorrotzago, finago doitu eta egokitu beharko baitira. Adina ez da pertsonaren sasoia bezain garrantzitsua. SEMFYCeko adituek diotenez, bihotzeko taupadak bizkortu eta muskulu-talde handiak mugitzen dituena da ariketarik onena (igeri egitea, bizikletan ibiltzea, korrika egitea eta ibiltzea, besterik gabe). Eta bakarka aritu ordez, ariketa fisikoa konpainian egiteak emaitza hobeak ematen ditu, maila psikologikoan sorrarazten dituen onurak batez ere, antsietate eta depresio-kasuetan bereziki, taldeko jarduerek soziabilizazioa eta kohesioa indartu eta sustatzen baitituzte. Hala ere, helburuak ez dira hilabetean lortzen, pazientzia eta konstantzia behar-beharrezkoak dira.
                     
Igerilekua
                      
                       
Gehien komeni zaizun ariketa fisikoa
Igeri egiteaz, bizikletan ibiltzeaz, korrika egiteaz eta ibiltzeaz gain:

20 urterekin. Step eta borroka-kirolak. Zangoak tonifikatzen lagunduko dizute, bihotza eta sistema kardiobaskularra landu, energia hori guztia deskargatzen duzun bitartean.

30-40 urterekin. Spinning eta body pump saioak ( pisuak altxatzea eta aerobic ariketak, musikaren laguntzarekin). Horrela lan kardiobaskularra eta tonifikazioa nahastuko dituzu, bihotza indartuz, muskuluak sendo mantenduz eta pisuari eutsiz.
           
45-55 urterekin. Sasoian mantentzeko eta kiloak soberan ez pilatzeko, dantza-saio batzuk oso egokiak lirateke (gustatuz gero, noski) edo baita pilates ariketak ere, postura zuzenak hartzeko eta adinarekin agertzen hasten diren molestiak saihesteko.

60 urtetik gora. Ez izan zalantzarik, aquaerobic eta igeriketa. Pilates ere gomendatzeko modukoa da. Ariketa horiekin, kolpeen arriskua gutxitzen dugu, giltzadurak babesteko, neurri moderatuan bada ere gorputz osoa lantzen dugun bitartean.
               
              
Jabier Agirre
berria      
(2011-01-11)

No hay comentarios:

Publicar un comentario