Anton Erkoreka Barrena

EHUko medikuntzaren historiako irakasle bizkaitarra (Bermeo, 1950).

                     

Anton Erkoreka 1950eko azaroaren 17an jaio zen Bermeon (Bizkaia). Alicanten egin zituen lehen ikasketak eta Medikuntza lizentziatura Euskal Herriko Unibertsitatean, Bilbon, 1969-1976 urteen artean. Salamancako Unibertsitateko doktorea da medikuntzan (1983), familia medikua eta Deustuko Unibertsitateko historia-ondarearen kudeaketan diplomatua. Gizarte Segurantzan, Osakidetzan eta medikuntza pribatuan lan egin du 20 urtez (1977-1997) Sevillan, Palentzian eta Bizkaiko zenbait herritan, Gatika, Laukiniz, Plentzia, Barrika eta Bilbon besteak beste. EHUn irakasle titularra da eta Osasun Publikoa (1979-1986) eta Medikuntzaren Historia irakatsi ditu 1986tik gaurdaino. 1998.urtetik aurrera Medikuntza eta Zientzia Historiaren Euskal Museoaren zuzendaria da Leioan. EHUko Bizkaiko Campuseko errektoreorde izan da 2004-2005.urteetan. Idazle, ikerlari eta historialaria ere bada.

               

Anton Erkoreka bere bulegoan, ikasle izandako batzuekin

               

 “Etniker Euskalerria” taldeetan parte hartzen du Jose Migel Barandiaranek 1973an sortu zituenetik eta “Euskalerriko Atlas Etnografiko”-ko partaide da 1987an eratu zenetik. “Uetena” taldearen sustatzailea izan zen, arrantza eta nabigazioaren ikerketan oinarritua (1978) eta “Bermeo. Udalerri eta itsasoko gaiei buruzko” aldizkariarena (1981-1993), herri eta itsasoko azterketei buruzkoa. Eusko Ikaskuntzaren kide da 1978an berrosatu zenetik, bere ekintzetan aktiboki esku hartu du Antropologia-Etnografia Ataleko buru gisa (1988-1993) eta Bizkaiko lehendakariorde moduan (1997-2002). 1983.urtean Barandiaran Bekaren irabazle izan zen ikerlari taldeko zuzendari izan zen, Bermeo herriaren ikerketan parte hartuz.

              
                 

Bideo honetan ikus daiteke Bermeo bere jaioterriarekin duen erlazio estua. Izaro irlako ikerketan parte hartu du eta ETB1eko Gaur Egun albistegian agertu zen pasa den udako abuztuaren 22an, uhartearen historiari buruz hizketan.

                      

                         
                 

Hainbat aldizkariren erredakzio kontseiluen eta komite zientifikoen partaide, kongresuetan eta bilera zientifikoetan parte hartu du Erkorekak eta konferentzia ugari eman ditu. Bere ekintza ikertzailea Etnografian, Antropologia Medikoan, Mitologian, Historian, Medikuntzan eta Museologian honako aldizkari espezializatuetan argitaratutako 150etik gora artikuluetan islatu da: "Anuario de Eusko Folklore", "Kobie", "Etniker", "Cuadernos de Etnología y Etnografía de Navarra", "Fontes Linguae Vasconum", "Cuadernos de Sección de Eusko Ikaskuntza", "Bermeo", etab. Bakarka eta taldean liburu anitz kaleratu ditu.

           

Bere obra oparoa da, medikuntza eta historia arloan jorratu du batez ere. Bere liburu nabarmenenak hurrenkera kronologikoan:

- El mal de ojo en Euskal Herria (1984)

- Análisis de la medicina popular vasca (1985)

- Medikuntza Antropologia (1985)

- Contribución al Atlas Etnográfico de Euskalerria: Investigaciones en Bizkaia y Gipuzkoa (1988)

- Euskal Antropologoak, Etnologoak eta Etnografoak gaur (1988)

- Los vikingos en Euskal Herria (1995)

- Begizkoa: el mal ojo entre los vascos (1995)

- Izaro. Historia y tradiciones (1997)

- Libro de los milagros de la Virgen de Orito (1998)

- Leyendas, cuentos y supersticiones (2000)

- Análisis de la medicina popular vasca (2002)

- Etnografía de Bermeo (2003)

- Vikingerne på Den Iberiske Halvø (kolaborazioa) (2004)

- La pandemia de gripe española en el País Vasco (1918-1919) (2006)

- La historia de la medicina en el Pais Vasco: 25 años del museo (1982-2007) (2007)

             
               

2009-2010 ikasturtean Medikuntzaren Historia, Teoria eta Metodoa ikasgaia eman zigun EHUko Medikuntza Fakultateko lehen mailako euskarazko talde bati eta tartean nengoen ni. Gorka, Mikel eta hirurok herritar medikuntzari buruz egindako lanean harreman zuzena izan zuen eta azterketa horretan bildu genuen informazioaren atal bat landuko dut esku artean dudan blog honetan.