Aita Barandiaran: euskal antropologo eta etnologo ospetsua

Aita Barandiaran:    euskal antropologo eta etnologo ospetsua

2011-03-19

Marrubia

Fruta freskoetan antioxidatzaileena
             
Substantzia interesgarriak
              
Karbohidratoak (%5,5), batez ere fruktosa eta glukosa; proteinak (%0,8); koipeak (0,4); zuntza (%2), pektina barne; C bitamina; potasioa; burdina; flabonoideak (azido elagikoa, antozianinak, azido klorogenikoa); P3 (tomatearen faktorea); kumarinak; azido organikoak (batez ere zitrikoa eta malikoa); azido salizilikoa (%1,4 miligramo 100 gramolo).
         
          
Ezaugarriak
              
Bostongo Tufs Unibertsitatean eginiko ikerketa batean, ohartu ziren azterturiko fruta eta barazki fresko guztietatik marrubia dela antioxidatzaileena, hau da, zelulei kalte egiten dieten erradikal libreak neutralizatzeko indartsuena. Indar antioxidatzaile horrek organismoaren zahartzea atzeratzen du, eta gaitz degeneratiboak prebenitu edo atzeratu (arteriosklerosia, minbizia, Alzheimerren gaitza eta abar).
New Jerseyn 1.271 adindurekin eginiko beste azterlan batean, egiaztatu zuten fresa gehien jaten zutenek hiru aldiz arrisku txikiagoa zutela zernahi organotako minbizia izateko, gutxi edo bat ere jaten ez zutenek baino. Zehazki, jakina da C bitaminak eta azido elagikoak inhibitzen dutela digestio hodian nitrosamina kantzerigenoak sortzea; ikerlan esperimental batzuetan, lortu dute tumore gaiztoa prebenitzea ahoko, hestegorriko, urdaileko eta biriketako muki mintzetan. Hainbat gizonekin eginiko ikerketa epidemiologiko batek erakutsi zuen marrubiak maiz janez gero apalagoa dela prostatako minbizia izateko arriskua.
Gainera, laborategiko zenbait ikerketatan konturatu ziren marrubi ura ona dela poliomielitisaren eta herpesaren birusei kontra egiteko.
Gutxi gorabehera, marrubi batek 70 miligramo C bitamina ditu, zitrikoek baino gehiago eta fruta gehienek halako hiru. Anemia ferropenikoa borrokatzen laguntzen du, C bitamina lagungarria zaiolako gorputzari jangaien burdina beretzeko orduan, otordu berean hartzen badira.
         
           
Nola erabili
             
Nahikoa da egunean hogei marrubi jatea odolaren gaitasun antioxidatzailea egun gutxiren buruan handitzeko.
             
Mitoak
            
Marrubiaren kolore gorria ez da likopenoak emana –tomatearena bai-, antozianinek emana baizik. Ez da egia marrubiaren oxalatoek arriskua dakartela harriak edo giltzurruneko kolikoak dituztenentzat. Marrubia, fruta gehienak bezalaxe, diuretikoa da, eta nahiz eta esaten den Linneori marrubiekin pasatu zitzaiola hezueria, inork ez du egiaztatu marrubiak bakarrik jateari –edo mahatsa bakarrik, eta abar- egozten zaion eragin terapeutikoa frutaren ezaugarriei dagokienik; izan ere, baliteke erdi-barau egitearen ondorio izatea, barauak pisua galtzea, tentsio arteriala jaistea, odoleko glukosa apaltzea eta abar baitakar.
          
Arriskuak
            
Aspirinari alergia diotenek ez lukete jan behar, marrubiak salizilatoak baititu, azido salizilikoaren gatzak; badirudi alergiak maizago sortzen direla marrubiak ondo heldu gabe jaso baldin badira. Kolitisa duten zenbaiti marrubi haziak minberatu egiten die koloneko muki mintza.
                 
           

No hay comentarios:

Publicar un comentario